کانه زایی و ویژگی های ژئوشیمیایی سیال‎های کانسنگ ساز در منطقه بحرآسمان، جنوب خاور کمربند ماگمایی کرمان

Authors

  • جمشید حسن زاده دانشیار، بخش علوم زمین شناسی و سیارات، مؤسسه فناوری کالیفرنیا، کالیفرنیا، آمریکا
  • سعید علیرضایی دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • محمدرضا حسینی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
Abstract:

کمپلکس آتشفشانی- نفوذی بحرآسمان در جنوب ­خاور کمربند ماگمایی کرمان قرار دارد. بر خلاف کمربند ماگمایی کرمان که  طی سنوزوییک در جایگاه زمین­ساختی چیره کمان قاره­ای و پس- ­برخوردی تشکیل شده؛ کمپلکس بحرآسمان طی کرتاسه پایانی در یک جایگاه کمان اقیانوسی پدید آمده است. این کمپلکس به‎طور چیره از واحدهای آتشفشانی آندزیتی و آندزیت بازالتی و مقادیر کمتری مواد آذرآواری و میان­لایه­های رسوبی کربناتی و همچنین توده­های نفوذی تونالیتی تا کوارتزدیوریتی، کوارتزمونزودیوریتی و دیوریتی پورفیری تشکیل شده است. کانسارهای رگه­ای مس، اسکارن آهن و اسکارن مس، نوع­های اصلی شناخته ­شده کانه­زایی در بحرآسمان هستند. کانه اصلی مس در کانسارهای رگه­ای و اسکارنی کالکوپیریت است که در سطح به کانی­های اکسیدی تبدیل شده است. مگنتیت کانه اصلی آهن است و کانه­زایی اقتصادی آن در نوع اسکارنی دیده می­شود. رخنمون­هایی از توده­های پورفیری به شدت دگرسان همراه با کانه­زایی مس در بحرآسمان وجود دارد که از برخی لحاظ قابل مقایسه با کانسارهای مس نوع پورفیری است. داده­های میانبار سیال، نشانگر ویژگی‌های فیزیکی- شیمیایی متفاوتی برای سیال‌‌های کانه­ساز در نوع­های مختلف کانساری است. در کانسارهای رگه­ای سیال‎های مرتبط با کانه­زایی دارای دمای چیره 150 تا 220درجه سانتی­گراد و شوری 5 تا 10 و 25 تا 30 درصد وزنی معادل نمک طعام هستند. برای کانه­زایی مس نوع اسکارنی، دمای سیال در بازه 170 تا 250 درجه سانتی­گراد و شوری آن در دو بازه 5 تا 15 و 27 تا 35 درصد وزنی معادل نمک طعام به دست آمده است. ترکیب ایزوتوپی گوگرد در کانسارهای رگه­ای، از 9/3+ تا 5+ در هزار متغیر است که می­تواند نشانگر منشأ ماگمایی برای گوگرد (برخاسته از ماگما یا شستشو از سنگ­های ماگمایی) و احتمالاً فلزات باشد. نسبت ایزوتوپی گوگرد در دو نمونه از کانسار موکا 3/4+ و 1/7+ در هزار است؛ که نسبت به مقادیر ایزوتوپی شاخص ماگمایی کمی انحراف دارد. نسبت­های ایزوتوپی اکسیژن و هیدروژن در کانسارهای رگه­ای، که با تجزیه کوارتز و سیال استخراج شده از آن به­ دست آمده؛ به­ترتیب از 6/6- تا 9/1+ و 4/79- تا 8/51- در هزار متغیر است و می­تواند نشانگر آمیختگی نسبت­های مختلف سیال ماگمایی و جوی و/یا ناشی از برهم­کنش سیال/سنگ در نسبت­های مختلف باشد. به نظر می­رسد که ذخایر بزرگ‌تر سهم بیشتری از سیال ماگمایی دارند. با توجه به موقعیت کمان اقیانوسی برای بحرآسمان، نوع­های کانه­زایی و همچنین پاراژنز کانیایی دیده شده، احتمال اکتشاف کانسارهای جدید مس و آهن و احتمالاً طلا در این منطقه وجود دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ژئوشیمیایی کانه زایی رگه ای تنگستن- مس در جنوب-باختری شازند

در جنوب­باختری شازند، دو مورد کانه­زایی رگه­ای تنگستن- مس در محدوده­های نظام­آباد و ده­حسین مشخص شده است. رگه­های گرمابی کوارتز- تورمالین کانه­دار، سنگ­های ­­میزبان­ متفاوتی (گرانیت­بیوتیتی و ماسه­سنگ کم­دگرگونه) دارند. با توجه به شباهت فلزات کانه­ساز (تنگستن- مس- قلع- سرب- روی) در دو محدوده ده­حسین و نظام­آباد، یکسان بودن کانی‌شناسی رگه­ها (کوارتز-تورمالین نوع دراویت) و مشابهت الگوی تغییرات RE...

full text

زمین شناسی، سنگ نگاری، کانه زایی و مطالعه میانبارهای سیال محدوده اکتشافی مسگرآباد (جنوب خاور تهران)

منطـقه مسـگرآباد در 10 کیلومتری جنـوب خاور تهران، زون ساخـتاری البرز مرکـزی قرار دارد. سنگ‌های برونزد یافته در این منطقه شامل واحدهای آتشفشانی، آتشفشانی- رسوبی و رسوبی به سن ائوسن هستند که توسط توده‌های نفوذی نیمه‌ژرف با ترکیب گرانودیوریت پورفیری تا کوارتز مونزودیوریت پورفیری پس از ائوسن پسین مورد هجوم قرار گرفته‌اند. این توده‌های آذرین حاوی بافت­های پورفیرویید تا میکروگرانولار بوده و دارای ماه...

full text

بررسی های ژئوشیمیایی رسوبات آبراهه ای جهت تعیین کانه زایی طلای پهنه برشی مطالعه موردی: منطقه آلوت در استان کردستان

بررسی­های ژئوشیمیایی رسوبات آبراهه­ای از جمله روش­های بسیار متداول و پرکاربرد در اکتشافات مواد معدنی و به ویژه طلا می­باشد. در این مطالعه ابتدا با بررسی­های آماری تک متغیره، از جمله مقایسه ماکزیمم و مینیمم هر عنصر با مقدار زمینه و رسم هیستوگرام و نمودار احتمال، به شناسایی عناصر با اهمیت پرداخته شد. پس از آن به کمک روش­های آماری چند متغیره مانند آنالیز مؤلفه­های اصلی و آ...

full text

زمین‌شناسی، دگرسانی گرمابی و کانی‌سازی در کانسار مس پورفیری رضی‌آباد در جنوب کمربند مس کرمان، جنوب‌خاور ایران

کانسار مس پورفیری رضی آباد در 30 کیلومتری شمال جیرفت و بخش جنوبی کمربند مس کرمان، در جنوب‌خاوری کمان ماگمایی ارومیه- دختر واقع است. قدیمی ترین واحد آذرین شناخته شده در سامانه پورفیری رضی آباد توالی های آندزیتی- توفی به سن ائوسن است. چندین توده نفوذی شامل دیوریت، گابرو، گرانودیوریت و کوارتزدیوریت به‌همراه دایک هایی با ترکیب مشابه با این توده ها و دایک هایی با ترکیب متفاوت از توده های نفوذی در رض...

full text

مطالعه کانه زایی تیتانیم در مجموعه افیولیتی کهنوج با استفاده از داده های سنگ شناسی، کانی شناسی و ژئوشیمیایی، جنوب استان کرمان

مجموعه افیولیتی کهنوج در جنوب استان کرمان به صورت یک فرا زمین بین دو گسل شمالی-جنوبی جیرفت و سبزواران بر روی زمین جایگیری شده است. این افیولیت یک مجموعه کامل نبوده، عمدتاً شامل گابروهای لایه ای، گابروهای ایزوتروپ، دایک های ورقه ای، پلاژیوگرانیت ها و گدازه های بالشی همراه با رادیولاریت ها و سنگ های آهکی پلاژیک است. ایلمنیت کانی اصلی تیتانیم است که به صورت بین بلوری پس از تبلور کانی های پلاژیوکلاز...

full text

کانی شناسی، کانه زایی کانسنگ و ژئوشیمی توده گرانیتوییدی مولد اسکارن آهن- مس صاحب، سقز (کردستان)

 کانسار اسکارن صاحب در کمربند دگرگونی سنندج– سیرجان، جنوب شرق سقز (کردستان) و در امتداد کنتاکت توده گرانیتوئیدی صاحب (الیگومیوسن) با سنگ­های کربناته ناخالص (پرمین) تشکیل شده است و شامل دو زون اندواسکارن و اگزواسکارن است. اگزواسکارن با گسترش بیشتر به دو بخش گارنت اسکارن و اپیدوت اسکارن تقسیم می­شود. قسمت عمده زون کانه­دار در بخش گارنت اسکارن متمرکز است. مجموعه کانی شناختی نسبتاً اکسیدی اسکارن صاح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 105

pages  143- 156

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023